Kurtuluş Yolu, Mustafa Kemal Atatürk’ün 1919 yılında Samsun’dan Amasya’ya giderken kullandığı 98 kilometrelik güzergahtır. Samsun Belediyesi’nin çalışmaları ile orijinal güzergah ortaya çıkarılmış olup Amasya il sınırına kadar olan 98 km’lik bölüm yön tabelaları ve kilometre taşları ile işaretlenmiştir.
Ayrıca güzergâh boyunca bulunan çeşme, köprü, menfez, han gibi tarihi yapılar ya restore ediliyor ya da aslına uygun olarak yeniden yapılıyor. Yol boyunca bir çok noktada Atatürk’ün özlü sözlerine ait anıtlar dikilmiş, daha sonra o yolu kullanan bir çok yabancı gazeteci ve gezginin yol ile ilgili düşüncelerine yer verilmiş.
Küçük bir bisiklet topluluğu olarak bu 19 Mayıs’ı bizim için daha anlamlı hale getirecek bir etkinlik fikrinden yola çıktık. Kurtuluş Yolu boyunca bisiklet sürerken aynı zamanda çok duygusal anlar yaşadık. Tekerimizin döndüğü zeminde bir zamanlar kurtuluş mücadelesini başlatanların yürüdüğünü bilmek çok anlamlıydı. Sanırım bu yolu bisiklet ile tamamlayan ilk kişileriz. O nedenle yol ile ilgili fotoğraflar eşliğinde elimden geldiğince detaylı bilgi vermeye çalışacağım.
Toplam mesafe: 131 km ( 90 km asfalt, 41 km toprak yol, 55 km tırmanma). 98 km tüm yön tabelaları ve kilometre taşları ile işaretli.
19 Mayıs’ta Atatürk’ün İzinde Bisikletle Kurtuluş Yolu
Rota Detayları: Yolun ilk 26 km asfalt yoldan Mahmur Dağı’na tırmanış, ardından toprak yol üzerinden yaklaşık 7 km’lik Çakallı mevkiine iniş var. Sonrası Kavak girişine kadar toprak köy yollarından oluşuyor. Bu bölüm yaklaşık 16 km. Burada da ciddi tırmanışlar bizi bekliyor. Sonrasında yine kısmen Samsun – Ankara yolu ile birleşerek 13 km devam ediyor. Sonrasında Toptepe bağlantısına kadar toprak köy yollarından devam ediyor. Bu bölüm yaklaşık 6 km ve bol tırmanışlı. Ve Toptepe’den itibaren yaklaşık 20 km Samsun – Ankara yolu üzerinden keyifli bir inişle Havza’ya ulaşıyor. Rota eski Havza – Merzifon yolu üzerinden 7 km asfalttan devam ediyor. Eymir köyü yolu üzerinden Suluova’ya doğru 7 km boyunca toprak yoldan tırmanış, 5 km toprak yoldan inişle Suluova’ya ilerliyor. Buradan itibaren anayol üzerinden tamamen asfalt yoldan 24 km sonra Amasya.
Heyecanlı ve anlamlı yolculuk Samsun tütün iskelesinden başlıyor. Arkamızda Atatürk’ün Samsun’a çıkışını temsil eden Bandırma Vapuru ve silah arkadaşları var. Yol 19 Mayıs Bulvarı, Barış Bulvarı üzerinden Samsun Araştırma Hastanesi’nin önünden ilerliyor.
Mezarlık ve Araştırma hastanesi önünden devam eden yol ilk 6 km boyunca Kavacık, Kuşculu, Çatkaya istikametinde devam ediyor. Solda bulunan su kaynağından suluklarınızı doldurabilirsiniz.
Yol boyunca rota tabelaları özellikle yol ayrımlarında bize yardımcı oluyor ve Mahmur Dağı istikametinde devam ediyoruz. Yol üzerinde sergilenen o dönemde kullanılmış araçlar, bizi eski günlere geri götürüyor. 13. km’deyiz, tırmanmaya devam ediyoruz. Doğanın tüm güzellikleri ve renkleri bize eşlik ediyor.
16. km’de bir barınak var. Ziyaret edebilir ve su ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz. Yol üzerinde o dönemde var olan günümüze ulaşmayan yapılar ile ilgili bilgi tabelaları, bu yollardan geçen yabancı seyyahların notlarının yer aldığı levhalar bulunuyor. Ayrıca kar ve buzla mücadele etmek için kurulmuş tarihi Tuz Deposu’nun önünden de geçiyoruz.
Yolun belli noktalarında uyarı çanları mevcut. Bu çanlar; fırtına, tipi ve sisli havalarda güzergahını kaybetme riski olan taşıt ve yayalara güzergah göstermek amacıyla sesli bir cihaz olarak, karayolları karla mücadele ekipleri tarafından kullanılıyor.
Kurtuluş yolu tabelası 25. Km’de soldan Mahmur Dağı istikametinde tırmanmaya devam ediyoruz. Tırmanmanın bitmesine birkaç km kaldı.
Rotanın 27. km’sinde Mahmur Dağındayız. Burada biraz dinleniyor ve ihtiyaçlarımızı karşılıyoruz. Köyün kahvehanesi ve bakkalı var.
Artık yedi km kadar Çakallı’ya kadar iniş var. Ancak burada yol bozuluyor, toprak ve taşlı bir zemini var. Dikkatli olmak gerekiyor. 33. km Çakallı’dayız. Çakallı Han’ı ziyaret ettikten sonra öğle yemeği molası veriyoruz. Burada Meşhur Çakallı menemeninin tadına bakabilir ya da farklı lezzetler deneyebilirsiniz.
Çam ormanları içinden sürekli tırmanışla yaklaşık 7 km sonra Müdürün Pınarı Çeşmesi’ne ulaştık. Çakallı’dan sonraki ilk su kaynağı. Burada hem su ihtiyacınızı karşılayabilir hem de biraz soluklanabilirsiniz. Yaklaşık 3 km sonra Kavak’a doğru inişe geçiyoruz.
55. km’de Kavak’a ulaştık. Kavak’tan itibaren bir süre Samsun – Ankara karayolundan Üçhanlar’a doğru devam ediyoruz. Üçhanlar’da restorasyonu devam eden tarihi köprüden karşıya geçip tekrar Kurtuluş Yolu’na giriyoruz. Kurtuluş yolu 62. km. tabelasının hemen yanında bir çeşme var.
Rota bizi 6 km sonra Havza – Ladik yoluna çıkarıyor. Sağdan Havza istikametine dönerek Toptepe üzerinden Havza’ya doğru inişe başlıyoruz. Havza girişinde çevre yolunu değil şehir merkezini tercih ediyoruz.
Yol Havza çıkışından itibaren eski Havza – Merzifon Yolundan devam ediyor. Eymir Köyünde bir gece konakladıktan sonra yola Gelincik yönünden devam.
Her ne kadar yokuş tırmansak da doğanın güzelliği yorgunluğumuza değiyor. Kurtuluş Yolu tabelaları bize tüm yol boyunca yol gösteriyor, 98. km’ye geldiğimizde son buluyor.
Toprak yoldan Suluova’ya devam ediyoruz. Karayolunu kullanarak Amasya’ya ulaşıyoruz.
Yol boyunca yaşadığımız duyguların ve heyecanı nasıl ifade ederim bilmiyorum. Sadece siz de gelin ve bu duyguyu yaşayın derim.
Yazar: Ömür Alkaç
Hakkında: 1976 doğumlu, bisiklet ve doğa sevdalısı, özel bir şirkette kimyager olarak çalışan, bisikleti bir yaşam biçimi olarak kabul eden, bisiklet sürmenin aynı zamanda doğaya karşı sorumlu olmayı gerektirdiğini bilen bir insan…
Yolun yapısı şuanda nasıl? Yol bisikleti ile gitmeye uygun bir yol mu?