Kuzey Ege’nin İncisi Ayvalık, keşfedilecek köyler sunuyor. Bunlardan Küçükköy Yeniçarohori ise kesinlikle görülmeli.
Ayvalık’tan 7 km uzaklıkta bulunan Küçükköy’e bisikletle ulaşım hem keyifli hem de çok güzel.
Küçükköy’e vardığımızda şirin köy meydanında bulunan mütevazi kahvede soluklanıp (tabiki buz gibi ev yapımı ayran ile) caminin (kiliseden dönüştürülmüş) yanında bulunan Kent Müzesi’ni ziyaret ettik.
Aslında, Göç Müzesi olduğunu öğrendik (eskiden manastırmış). Tamamı göçmen olan Küçükköy halkından toplanan eşyalar sergileniyor. Müze görevlisinden köyün tarihi ile ilgili bilgi aldık.
1462 yılında Fatih Sultan Mehmet’in Midilli’yi almasıyla birlikte bölge tekrar korsanların eline geçmesin diye günümüzde Küçükköy’ün bulunduğu noktaya yeniçeriler yerleştirilmiş ve köyün adı da Yeniçeri Köyü anlamına gelen Yeniçarohori olarak anılmaya başlanmış. Zaman içinde yönetim Rumlar’ın eline geçince bu bölgeye Küçükköy adı verilmiş.
Ayvalık’a bağlı Küçükköy’ün nüfusunun çoğunluğunu 1912’de Karadağ, Saraybosna ve Sancak’dan gelmiş olan göçmenler ve Midilli Adası’ndan gelmiş olan adalılar oluşturuyor. Yugoslavya’dan gelen “Boşnak” denilen ilk grup 1893`te ikinci grup ise 1913`te Küçükköy`e yerleşmişler.
Küçükköy’ün içerisinde 19. yy’dan kalmış Rum mimari anlayışının hakim olduğu çok sayıda ev bulunuyor. Bu evlerin arasında gezerken restore edilmiş bir konağın içindeki Apollon Mozaik&Cafe‘ye uğradık. Günümüzde hala mozaik yapan birilerinin olduğunun şaşkınlığını yaşarken atölye sahibi Ferhan Orhan ve bize Smart Village projesini anlatan Simay Dinç ile tanıştık.
Smart village: Küçükköy’ün Dönüşümü
Bu kadar güzel ve zengin bir köyün değerini bilen “şehirliler”, köyü terk edip gitmiş halkın evlerini restore edip, gerçekten burada yaşamak ve burada üretmek isteyen insanları davet ediyorlar. Küçükköy hem Kozak Yaylası’na hem de Sarımsaklı koyuna çok yakın. Köydeki binaları mimari özelliklerini de koruyarak yeniliyor, sanatçılar atölye ve galerilerini kuruyor ama bence en önemlisi burayı “yazlık” gibi görmeyip buraya yerleşiyorlar.
Geçtiğimiz yıl İstanbul’dan ayırılıp Küçükköy’e yerleşmiş kişilerle tanışma fırsatımız olduğunu öğrendik.
Ressam Suna Tüfekçibaşı İstanbul’un sürekli bir değişim içinde olmasından ve bu değişime ayak uydurmak zorunda bırakılmaktan yorulmuş. Değişmek istemediğine karar verdiğinde Küçükköy’ü keşfetmiş ve burada yaşamaya başlamış.
Harika atölyesindeki tablolar arasında “Gezi” temalıları görünce bir süre yerimden kıpırdayamadım. Suna Hanım da bunu fark etti ve ekledi ” yaşadıklarımızı unutmak değil hatırlamak istiyorum, işte bu yüzden buradayım”.
Boşnakça’da damat anlamına gelen “Zet” isimli kafede peynirli boşnak böreği “pita”larımızı yerken masamıza yaklaşıp merhaba diyen Bülent Bey’in davetini kabul ettik ve Yasemin Kabbak Evi’ni de bu şekilde keşfetmiş olduk.
Emekli olduktan sonra su kabaklarından rengarenk lambalar tasarlayan çift öyle huzurlu öyle mutlu görünüyordu ki. İstanbul’dan uzaklaşmanın ve daha mütevazi bir yaşam sürmenin tadını çıkardıklarını söylediler.
Ressam Uğur Çalışkan’ın galerisini de ziyaret ettik ve şu anda bile küçücük köyün 10’u aşkın galeri, dört müze ve altı tasarım atölyesiyle sanat merkezine dönüştüğüne şahit olduk.
Üreten insanların sürekli yaşadıkları bir köy olma yolunda olan Küçükköy’ün Smart Village konseptinde bilişim ve teknoloji de var. Mobil uygulama veya yazılım geliştiren beyinlerin de köye yerleşmesini istiyorlar. Bunun için fiber internet altyapısını sağlamak için çalışıyorlar.
Akıllı Köy’ün ulaşım konusunda da bir vizyonu var. Köy merkezinin motorlu araç girişine kapatılması, köy içinde sadece yaya ve bisikletle hareket edilmesinin sağlanması, köye bir kaç km uzaklıktaki Ayvalık ve Sarımsaklı’ya bisiklet yolları yapılması. Bunu başarabilirlerse sadece Türkiye’nin değil tüm dünyanın dikkatini çekeceklerine eminim.
Önümüzdeki yıllarda airbnb’nin köy versiyonunu yapmayı düşünüyorlar ama o zaman kadar Küçükköy’de konaklamak isteyenler için Yeniçarohori Butik Otel bir seçenek olabilir.
Küçükköy’den Ayvalık’a geldiğiniz yoldan dönebilirsiniz veya alttaki rotayı izleyebilirsiniz. Toplam 5 km.
Küçükköy Fotoğraflarım:
