Bisikletli Günler – Bike Pride

Bike Pride: Şehirde ulaşım amaçlı bisiklet kullanıyorum dediğimde her seferinde “Türkiye’de bisiklet kültürü yok, kentlerde bisiklet yolu yok” tepkisini alıyorum. Haklısınız, bisiklet yolu yok denecek kadar az ama bisiklet yollarını inşa etmek benim elimde değil. Ama bisiklet kültürü için bizler (bisiklete binenler ve binmek isteyenler) birşeyler yapabiliriz.

Evet, bazı konularda Almanlar kadar şanslı değiliz. Değişimi biz talep etmek zorundayız. Almanya’da ise yöneticiler ve politikacılar, halk için doğru olana karar veriyorlar ve maddi yaptırımlar ile aldıkları bu kararlara uyulmasını sağlıyorlar.  6 yıl Almanya’da yaşadım ve bir kez bile bisikletlilerin veya yayaların “biz yol istiyoruz” “sokaklar bizim, kaldırımlar nerede” dediklerini duymadım. Bisiklet yolları var, bisikletliler için özel trafik lambaları var, bisiklet parkyerleri var; kaldırımları da bizdekinin aksine otomobiller üzerine çıkmasın diye yarım metre yüksekte değil, insanlar kullansın diye kolaylıkla ulaşılabilir yükseklikte. Almanya’yı genellemelerin dışında tutuyorum.

Bisiklet kültürünü oluşturmak, bisiklet kullanımını yaygınlaştırmak için bizim gibi bisiklet kültürü olmayan ABD ve birçok AB ülkesinde her yıl yüzlerce farklı bisiklet etkinliği düzenleniyor.  Bisikletlilerin sessiz (bisiklet zil seslerini saymazsak) ama eğlenceli eylemleri, bisiklet piknikleri, bisiklet fuarları ve kermesleri binlerce insanı bir araya getiriyor.

Mayıs 2012’de Roma’da katıldığım #salvaiciclisti eylemi, bu güne kadar katıldığım en kalabalık etkinlikti. Bisiklet blog yazarları tarafından düzenlenen etkinlik için Kolezyum’un önünde biraraya gelen 50bin bisikletçi “bisikletliler için hükümetten ve belediyeden güvenli yollar istemişlerdi”. 2013 Mayıs ayında Milano‘da yine bisikletçiler tarafından organize edilen etkinlikte bu sefer Duomo’nun önünde 20bin bisikletçi buluştu ve alternatif ulaşım yolları yani “yaya+bisikletli ve toplu taşıma” için yatırımların arttırılmasını talep ettiler. Her iki etkinliğin bence en güzel tarafı, insanların yaşadıkları kentlerde kendileri gibi düşünenlerin var olduğunu görmeleri, hatta sayıca yüksek olduğunu anlamaları ve eylem sonrasında yapılan bisiklet turları oldu. Bir anda pedal çevirmeye başlayan binlerce bisikletli yola çıktığında otomobiller durmak ve beklemek zorunda kalıyor, şehrin sokaklarında keyifle ve güvenle gezmek mümkün oluyordu. Kent, motor ve korna sesleri olmadan ne kadar da güzel bir yer.

Mayıs ayında Roma’da VeloLove etkinliği bisiklete binen “havalı” insanların buluşması olacak. Bisiklete binenlerin aslında şehrin en sıradışı profilleri olduğunu göstermek için fotoğraflanıyor olacaklar.

6-7 Haziran tarihlerinde Torino‘da yapılacak olan Bike Pride etkinliğine aldığım daveti hemen kabul ettim ve seyahat programımı yaptım. İki gün boyunca bisikletli ulaşım, bisiklet turizmi ve bisiklet konulu etkinliklerin yapılacağı haftasonunun finalinde şehirde yapılacak 12 kmlik bisikletli şehir turu var. Bir kenti gezmek için daha güzel bir fırsat olabilir mi? 2010 yılından beri düzenlenen Bike Pride’a 2014’de 40bin bisikletli katıldı. Şehir merkezinin en işlek ve yoğun sokaklarındaki hız limitini 30km/h olarak yeniden düzenlenmesini istediler.

Değişim için bir araya gelmemiz ve ortak hedefler için farklı aktörleri bir araya getirmemiz gerekiyor. Şehirlerin yaşanabilir olabilmesi için ulaşım sorununun çözümlenmesine okul aile birlikleri de destek verecektir, engelliler dernekleri de. Ortak hedefler için bir araya gelinmesi, mesajın belirlenmesi ve birlikte aksiyon alınması gerekiyor.

Kampanya nasıl yapılır? El kitabı burada,velespit bisiklet komplosu el kitabi.

Türkiye’de bisiklet turizmi ve dolayısıyla kültürüne katkı sunan bisiklet festivalleri şimdilik şehir dışında düzenleniyor:  Çok beğendiğim Az Bilinen Antik Kentler Turu, Karya Sahilleri Bisiklet Turu vs.

Bugüne kadar gördüğüm en etkili kent eylemlerden biri “tekerim İzban’a girsin” oldu (bisiklet, kısıtlı saatlerde de olsa metroya alındı), diğeri ise esnafın masa ve sandalyesi ile işgal edilmiş yolları kurtarmak için yapılan “bisiklet yollarına sahip çık” eylemi oldu (bisiklet yolu kurtarıldı).

Peki bu festival ve etkinlikleri nasıl şehirlere taşıyabiliriz? Ne kadar çok kişi ve kurum bir araya gelirse o kadar etkin bir şekilde taleplerimizde kararlı olduğumuzu gösterebiliriz.

Yorumlarınızı bekliyorum.